Zelfvertrouwen vanuit de mindfulness

08-04-2016 13:14

Trainingen en zelfhulpboeken vliegen je om de oren! Je zou meer zelfvertrouwen krijgen als je dit boek leest, je krijgt een boost eigenwaarde als je deze weerbaarheidstraining doet! Werkt het? wellicht voor een deel van de mensen wel, maar ik vermoed dat dit voor een andere groep mensen niet bevredigend zal zijn. Voordat we daarop verder gaan, wat is zelfvertrouwen eigenlijk? De website van psychische gezondheid geeft het volgende aan: ‘’Zelfvertrouwen is het vertrouwen dat u in uzelf heeft. Het is een realistische kijk op uw eigen kunnen; het vertrouwen dat u zelf taken en hindernissen aankunt’’. Tevens stellen zij dat zelfvertrouwen mede wordt opgebouwd uit de sociale omgeving. (Te) beschermend opgevoed zijn, veelvoudig kritiek op gedrag en prestaties, kan het zelfvertrouwen laten afnemen.

Vanuit de mindfulness geloof ik dat deze kijk teveel gericht is buiten de persoon zelf, alsof de mens slachtoffer is van de boze buitenwereld. Belangrijk is dat de persoon zijn eigen automatische gedachtenpatronen, onrealistische aannames en negatieve spiralen gaat ontdekken t.o.v. zijn onzekerheid, immers van binnenuit kan jij verandering brengen. Kort samengevat is de kern van mindfulness: het niet oordelen, acceptatie, niet streven, mild zijn en loslaten. Juist deze aspecten kom je bij onzekerheid niet na. De eerste stap naar meer zelfvertrouwen is op onderzoek gaan naar je eigen oordelen en gedachten, een onderzoek in je eigen mind.

Wij hebben als mens de vreemde neiging heel de dag na te denken over ‘’problemen’’ en te oordelen met een mening over goed of fout. We gaan heerlijk mee in de dramatiek en laten ons meeslepen in deze gedachten en de daarbij horende gevoelens. Wij gaan ons hierdoor minder goed voelen omdat gedachten een sterke invloed hebben op je identiteit en zelfbeeld. Dit komt omdat wij vaak onze gedachten als absoluut gegeven en waarheid zien. Eigenlijk hebben we vaak meer last van onze gedachten over bepaalde zaken dan dat het in werkelijkheid is. De gedachten ‘zou moeten zijn..’ is naar mijn idee de belangrijke bewustwording in zelfvertrouwen. ‘Ik zou niet onzeker moeten zijn’. Je bevind je in drijfzand want hoe meer energie je hierin steekt, hoe meer dit groeit. Probeer de discrepantie tussen de werkelijkheid en jouw idee over hoe de wereld zou moeten zijn los te laten. Deze onrealistische verwachting ‘ik zou niet onzeker moeten zijn’ leidt tot frustratie, want het zou anders moeten zijn dan de werkelijkheid.

Mensen met weinig zelfvertrouwen zoeken over het algemeen sneller de schuld bij zichzelf, namelijk door de vergelijking te maken met ‘ik voldoe of ik voldoe niet’. Dit kan je alleen doen in vergelijking met anderen. Dit is een gevolg door bovenstaande beschreven vaak onbewuste processen. Belangrijk is het loskomen met identificatie met gedachten. Maar ook het loslaten van verwachtingen, oordelen en regels die wij onszelf ook vaak onbewust opleggen.

Oke, hoor ik jullie denken.. mooi geschreven maar hoe ga ik dit patroon in godsnaam doorbreken? Als dit proces onbewust gebeurt, kan ik hier toch weinig aan doen? Een mooie tool die ik aan het einde van deze blog wil meegeven is meditatie.  Tijdens het mediteren leer je deze gedachten kennen, die vaak onbewust naar de voorgrond treden. Je leert ze te observeren, zonder te oordelen of een oplossing ervoor te zoeken. Na verloop van tijd ga je inzien dat gedachten maar gedachten zijn en dat jij invloed hebt op de aandacht die je eraan geeft.

Komt er een moment dat je overspoeld wordt door onzekerheid? Stel jezelf dan de vraag: wie zou ik zijn zonder die gedachten? Wie zou ik zijn zonder die gedachten dat ik niet met knikkende knieën die presentatie zou mogen geven? Is het antwoord meer mijzelf? Lach om die gedachte, waavan jij nu zeker weet dat jij dit niet bent.

Graag sluit ik af met een mooie quote:

 

‘Zelfvertrouwen komt altijd uit jezelf, nooit via anderen. Ik word zowel onderschat als op een voetstuk gezet. Beide maken me ongemakkelijk, want beide zijn ongegrond. Ik ben even sterk als kwetsbaar. Even zelfverzekerd als onzeker. Even doemdenkerig als optimistisch. Even mooi als lelijk. En dat is allemaal oké. Uit: ‘En dan de liefde’, Susan Smit.